De Nederlandse Branchevereniging voor Bewindvoering en Inkomensbeheer, NBBI, verwijt de gemeente onbegrijpelijke koppigheid door vol te blijven houden dat mensen in een kwetsbare financiële situatie alleen bij de gemeente terecht kunnen voor ondersteuning.
Eind januari oordeelde de rechtbank dat de gemeente de bijzondere bijstand voor bewindvoering niet mag weigeren, ook niet als de gemeente de bewindvoering aanbiedt via de Groninger Kredietbank. In een brief aan de gemeenteraad liet verantwoordelijk wethouder Eelco Eikenaar (SP) uit voorzorg in hoger beroep te gaan tegen deze uitspraak.
“Rechtbank bepaalt wie het meest geschikt is als bewindvoerder”
Mensen in een kwetsbare financiële situatie, bijvoorbeeld door een onhoudbare schuldenlast, kunnen bij de gemeente aankloppen voor schuldhulpverlening. Daarnaast hebben ze de mogelijkheid om de rechtbank te vragen om een bewindvoerder aan te stellen. Die gaat aan de slag om de financiën op orde te krijgen. “Het gaat om een ingrijpende maatregel en het vraagt van mensen die onder bewind komen te staan veel vertrouwen in de bewindvoerder”, laat de NBBI weten. “Mede daarom bepaalt de rechtbank wie het meest geschikt is om als bewindvoerder op te treden. Meestal valt de keuze op gespecialiseerde bewindvoerders die werken vanuit hun eigen bedrijf. Dat is bepaald geen vetpot want de vergoedingen zijn zeer bescheiden.”
Advies
De ondersteuning voor een bewindvoerder wordt betaald door de gemeente vanuit de bijzondere bijstand. “Het is logisch dat gemeenten daarom zeker willen zijn dat een bewindvoerder goed werk levert. Sinds enkele jaren hebben gemeenten ook het recht om de rechtbank te adviseren bij de keuze van een bewindvoerder. In de meeste gemeenten bestaan daarvoor goede afspraken met bewindvoerders in wie zij vertrouwen hebben.”
Groningse Kredietbank
Zes jaar geleden besloot de gemeente een andere koers te gaan varen. Mensen die in aanmerking zouden komen voor bewindvoering kunnen alleen nog bij het eigen loket van de Groningse Kredietbank terecht. Het idee daarachter was dit goedkoper was dan door te werken met externe bewindvoerders. NBBI: “Meerdere rechters hebben daar een stokje voor gestoken. Het is aan de rechter om een bewindvoerder te benoemen, ook wanneer de keuze valt op iemand anders dan de gemeentelijke instantie die het monopolie claimt. De rechtbank Noord-Nederland heeft dat op 29 januari nogmaals bevestigd.”
“Dat een ambtenaar deze rol vervult is niet meteen logisch”
Wanneer een rechter een bewindvoerder aanstelt is maatwerk mogelijk. “Een bewindvoerder is een onafhankelijke dienstverlener die optreedt als belangenbehartiger van de onder bewind gestelde. Dat een ambtenaar van de gemeente die rol vervult, is daarom niet meteen logisch. De overheid is vaak mede debet aan de financiële problemen waarin mensen terecht zijn gekomen, zo heeft ook de Nationale Ombudsman regelmatig vastgesteld. Wanneer diezelfde overheid vervolgens de helpende hand uitsteekt, zal niet bij iedereen meteen veel vertrouwen wekken. Daarnaast is het helemaal niet zeker dat ambtenaren beter en goedkoper werk leveren. De gemeentelijke bewindvoeringsorganisatie van Deventer werd vorig jaar door de rechter zelfs aan de kant geschoven omdat zij onvoldoende presteerden.”
“Groningen moet zich aan de wet houden”
De NBBI begrijpt niet waarom Groningen als enige gemeente in het land hardnekkig vast blijft houden dat de rechter alleen het GKB aan mag wijzen als bewindvoerder: “Ook Groningen moet zich gewoon aan de wet houden. De gemeente doet er beter aan om in te zetten op goede samenwerking met bewindvoerders. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: de best mogelijk ondersteuning van mensen in een hele kwetsbare financiële situatie.”
