Universiteiten worstelen met pro-Palestijnse demonstraties. Bestuursvoorzitter Jouke de Vries van de Rijksuniversiteit Groningen laat in Nieuwsuur weten dat de protesten angst oproepen bij Joodse studenten.
“Ik krijg op mijn kantoor Joodse studenten die aangeven dat de ontwikkelingen angst oproepen”, vertelt De Vries die naast bestuursvoorzitter bij de RUG ook interim-voorzitter is bij de Universiteit van Nederland. Sinds de spanningen afgelopen herfst fors zijn opgelopen in het Midden-Oosten is het ook op de universiteiten onrustig. Zo vonden er in Leiden en Amsterdam protestdemonstraties plaats en werden de gebouwen van de RUG tot drie keer toe beklad. Ook elders in de wereld, in Frankrijk en Amerika, wordt er geprotesteerd op universiteiten. “Terwijl het onze kerntaak is dat iedereen veilig in onze gebouwen kan leren en studeren.”
“We hebben te maken met een jonge generatie die de wereld wil veranderen”
De Vries: “We hebben het over een heel heftig conflict dat al heel lang duurt. Mensen kennen het ook niet anders dan dat er altijd een conflict is geweest. Een oplossing vinden lukt al decennia niet. Het gaat gepaard met emoties en daar reageren de studenten op. We hebben te maken met een jonge generatie die anders in elkaar steekt en de wereld wil veranderen. Ze willen ook onmiddellijk resultaat boeken. Terwijl er aan voorbij wordt gegaan dat we te maken hebben met een complexe werkelijkheid.”
“Debat op een goede manier voeren”
De bestuursvoorzitter vindt dat er voor alle geluiden ruimte moet zijn. “De bedrijfsvoering moet doorgaan en mag niet belemmerd worden. Maar tegelijkertijd is protesteren een onderdeel van onze grondwet. Een universiteit is een open organisatie waarbij je als student geconfronteerd mag worden met verschillende meningen zodat je daarover met elkaar in gesprek kunt gaan. En dat is ook ons uitgangspunt. Als er een lezing wordt gehouden over dit onderwerp dat moet het voldoen aan de regels van het academische debat. Is er een objectieve voorzitter? Worden er verschillende perspectieven geboden? En houdt men zich aan de debatregels? We willen graag dat goede debat voeren. Op onze universiteit is ook veel kennis aanwezig om dat debat goed inhoudelijk vorm te geven.”
“Als je niet met verschillende meningen om kunt gaan dan moeten ze van de universiteit gehaald worden door hun ouders”
De realiteit is echter anders want steeds vaker is er geen ruimte voor debat. De Vries: “Het gaat om groepen gelijkgestemden. En dat begint heel klein. Het zijn jongeren die een hele stellige overtuiging hebben en die vaak niet genegen zijn om het debat aan te gaan. En dan wordt het lastig. Als mensen niet willen praten dan houdt het op, dan is de beschaving weg. Als je dan ook alle instrumenten al hebt gebruikt dan is ontruiming het laatste middel.” En dat is ook de reden dat er bij verschillende protesten in den lande werd ingegrepen door de politie. “Ik vind dat studenten op universiteiten volwassen moeten kunnen debatteren. Als je niet met verschillende meningen om kunt gaan dan moeten ze van de universiteit gehaald worden door hun ouders omdat ze dan nog niet volwassen genoeg zijn.”
“Een ontruiming wil je het liefste voorkomen”
De Vries pleit daarom voor een goed debat: “Er zijn kaders waar je je aan moet houden. De universiteiten hebben interne regels. Als het debat daar niet aan voldoet dan kunnen we overgaan tot ontruiming. Dat kunnen we niet zelf beslissen, daar zal de burgemeester en de Officier van Justitie mee in moeten stemmen. Een ontruiming wil je het liefste voorkomen maar je wilt geen ordeverstoring en je wilt dat iedereen veilig naar de universiteit kan. Maar je wilt ook het debat. Een debat over Israël, een debat over Gaza. Dat moet in alle vrijheid kunnen. Maar wel volgens de juiste regels.”
“Jonge generaties kijken heel anders tegen vraagstukken aan”
Wat de toekomst brengt is onzeker. “Maar het is duidelijk dat er iets aan de hand is. Ik kan dat nog niet helemaal duiden, maar het is een soort onderstroom, een verandering in de wereldorde. Jonge generaties kijken heel anders tegen vraagstukken aan. De omgeving van universiteiten is onrustig en studenten en medewerkers hebben daar mee te maken.”
Ook op Nederlandse universiteiten was er de afgelopen maanden protest tegen de oorlog van Israël in Gaza. Hoe gaan de universiteitbestuurders om met die studentenprotesten? #Nieuwsuur pic.twitter.com/vCtDqH1zJY
— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) April 27, 2024