Het is klaar: de vernieuwde Grote Markt. Zaterdag 1 juni wordt de opening gevierd met een heus openingsfestival. Maar is die verbouwing een succes? OOG zocht uit wat Groningen vindt van de metamorfose van de Grote Markt!
Deze enquête is mogelijk gemaakt door Onderzoekdoen.nl
Door Wouter Holsappel en Maarten Siepel
In de zomer van 2022 startten de werkzaamheden en stap voor stap krijgt “de huiskamer van de stad” een nieuw uiterlijk. De gemeente plant bomen, bouwt een waterelement en maakt meer ruimte voor voetgangers en fietsers. In de vragenlijst is aan mensen op een schaal van “heel positief” tot “heel negatief” gevraagd wat zij vinden van de algehele verandering. Daarnaast werd ook hun mening gevraagd over de verschillende onderdelen, zoals de nieuwe bomen, het verdwijnen van de bussen en de nieuwe zogenoemde shared spaces, of gedeelde ruimtes waar voetgangers en fietsers samenkomen.
Uit de vragenlijst, ingevuld door 2070 Groningers, blijkt dat ruim twee op de drie Groningers (67%) overwegend positief zijn over de vernieuwing van de Grote Markt. Zij vulden “heel positief” of “positief” in. “Het is een mooie blikvanger en fijne ontmoetingsplek voor de stad geworden”, laat een respondent weten. De Grote Markt voelt ook ruimer voor de Groningers: “Het ziet er prachtig uit, ruimte, en overvloed aan zitplekken. Het plein heeft sfeer”.
Groningers positief: bomen vallen goed in de smaak
Het meest positief zijn de Groningers over de nieuwe bomen op de Grote Markt. Op de plek waar eerst het oude VVV-kantoor en bushaltes stonden, zijn nu 24 bomen geplaatst: 14 valse christusdoornen en 10 honingbomen.
Meer dan 80% van de mensen die de vragenlijst hebben ingevuld is zeer te spreken over de nieuwe bomen. Meer dan de helft is zelfs heel positief. “Deze tijd vraagt om meer groen en verkoeling. Het maakt de binnenstad leefbaarder en vriendelijker”, laat een respondent weten. In de open reacties laten veel mensen weten dat ze liever nog meer bomen op de Grote Markt hadden gezien.
Mensen die minder enthousiast zijn over de bomen (15,72%) vinden dat bomen niet op de Grote Markt horen, of niet op deze manier. “Bomen zijn leuk maar een handje vol aan de zijkant draagt niet bij aan de sfeer of een mooi plein”, zegt een kritische respondent.
‘Het gaat voor ongelukken zorgen’
De meeste discussie is te zien rondom de zogenaamde shared spaces, of gedeelde ruimtes. De Grote Markt is autoluw gemaakt en de bussen rijden al langere tijd een andere route. Hierdoor is er meer ruimte voor fietsers en voetgangers gekomen. Van alle respondenten geeft meer dan 50% aan (heel) positief te zijn over deze verandering, maar is ook bijna 43% (heel) negatief. Groningers zeggen dat zij zich zorgen maken over de verkeerssituatie. “Het gaat voor ongelukken zorgen. Toeristen verwachten geen fietsers. Fietsers houden nergens rekening mee en gaan veel te snel”, laat iemand weten. “Je voelt je niet veilig als voetganger”, zegt een ander. Ook zorgen scooters voor overlast: “Er wordt nog steeds veel geracet, aangezien ook brommers en scooters eroverheen vliegen.”
Positieve respondenten zijn blij dat er meer ruimte is op deze plekken. Ze zijn blij dat auto’s uit de binnenstad weg zijn. Maar ook zij maken zich zorgen over de verkeerssituatie: “De shared space is geweldig! Maar er moeten wel duidelijke regels en richtingen zijn. Nu lopen wandelaars met zijn vieren naast elkaar in het midden en fietsers komen schuin van alle kanten en tegen het verkeer in. Share moet ook echt ‘delen’ betekenen. En niet ‘iedereen doet zijn eigen ding’.”
Wel geven veel mensen aan blij te zijn dat de bussen van de Grote Markt zijn verdwenen, en ook dat het fietsparkeren midden op het plein tot het verleden behoort.
‘Dit geeft echt Lelystad-vibes’
Een ander onderwerp waar de meningen over verdeeld zijn, is de nieuwe stijl van de stenen op de Grote Markt. De gele stenen en grijze kinderkopjes zijn vervangen door een rood patroon. Uit de resultaten blijkt meer dan 55% van de Groningers hier een voorstander van is, maar meer dan een derde is niet blij met de nieuwe look. Mensen die positief zijn, vinden dat de rode stenen rustiger ogen, een mooiere kleur hebben en dat het makkelijker is om over het plein te lopen. Tegenstanders vinden dat het plein het historische karakter is verloren en dat de Grote Markt wat sfeerloos oogt. “Dit geeft echt Lelystad-vibes”, laat een respondent weten.
De meerderheid van de Groningers is erg tevreden over het nieuwe waterelement (61%) en de terugkomst van de windroos (bijna 70%).
Verantwoording
De vragenlijst rondom de herinrichting van de Grote Markt werd gedeeld via de social media kanalen en website van OOG; vooral volgers van OOG zullen de vragenlijst dus hebben ingevuld. In totaal resulteerde dit in 2070 respondenten die aangeven in de gemeente Groningen te wonen en de enquête volledig hebben afgerond. OOG kan niet controleren of de respondenten daadwerkelijk uit de gemeente komen.
Van alle respondenten geeft meer dan 62 procent aan man te zijn. Maar een kwart van de respondenten geeft aan zich te identificeren als vrouw. Het mannelijke geslacht is dus oververtegenwoordigd. Daarnaast zien we dat de leeftijdscategorieën tot dertig jaar oud te weinig respondenten heeft in vergelijking met het aantal inwoners van de gemeente in deze leeftijden. Omdat Groningen een studentenstad is, is die groep in de gemeente oververtegenwoordigd, terwijl het gemiddelde publiek van OOG zich juist in de wat oudere leeftijdsgroepen begeeft.
De uitslagen van deze enquête zijn dan ook niet volledig representatief voor de gehele bevolking van de gemeente Groningen, maar geven een goed beeld van wat een grote groep Groningers van de vernieuwde Grote Markt vindt.
Dit artikel/project is mede tot stand gekomen dankzij een financiële bijdrage van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.