De viering van Keti Koti zit er op. Afgelopen week werd er tijdens verschillende evenementen en programmaonderdelen stilgestaan bij de afschaffing van de Trans-Atlantische slavenhandel.
“We kunnen terugkijken op mooie en drukbezochte dagen”, vertelt voorzitter Roberto Refos van stichting Noaberschap. “Hoe het zaterdag in de stad is verlopen, dat weet ik niet. Wij als stichting hechten veel waarde aan de dagen van 30 juni en 1 juli. Op 30 juni herdenken we de slavernij en op 1 juli staan we stil bij de vrijheid. In de gemeente vond men het belangrijk dat er op zaterdag 6 juli een programma aangeboden werd. Wij zijn daar geen voorstander van geweest. Daarom waren we heel blij dat we met verschillende partijen alsnog een heel mooi evenement hebben kunnen houden afgelopen maandag in Museum aan de A.”
“Grote wens was om meer jeugd bij de herdenking te betrekken”
Refos: “Op 1 juli hebben we er een goed inhoudelijk programma van kunnen maken. Er waren goede gesprekken in combinatie met muzikale bijdragen en lekker eten. Ook ben ik tevreden over de herdenking op de Ossenmarkt vorige week zondag. Ik denk dat we bij deze herdenking verbeteringen op alle terreinen door hebben kunnen voeren. Een grote wens was om meer jeugd er bij te betrekken. Dat is gelukt. De kinderburgemeester heeft een hele mooie toespraak gehouden. Ook heeft de 15-jarige Nohaly een bijdrage gedaan. Nohaly heeft onlangs deelgenomen aan het televisieprogramma Reis naar mijn roots.”
“Het werd een compleet verhaal”
Bij de herdenking is er ook elk jaar een gastspreker. “Vorig jaar was er aandacht voor het globale verhaal. Dit jaar hadden we een delegatie van dorps- en stamhoofden uit het Caribisch gebied te gast. Zij deelden een heel specifiek verhaal. Deze bevolkingsstam waren indertijd de eerste bewoners die geconfronteerd werden met de Europeanen. Zij ondervinden tot op de dag van vandaag de gevolgen van het kolonialisme. Met de bijdrage die ze deden werd het een heel compleet verhaal.” Daarnaast is Refos blij dat ook defensie en de politie vertegenwoordigd waren bij de herdenking. “Dat is belangrijk. Naast geloof, bestuur en wetenschap wil je dat zoveel mogelijk partijen betrokken zijn.”
“Bekendheid van Keti Koti gaat hand in hand met landelijke gebeurtenissen”
Daarmee komt wel de vraag op tafel te liggen hoe het er nu met Keti Koti voor staat. “De herdenking op de Ossenmarkt vond voor de tweede keer plaats. Zelf ben ik al sinds 2016 bezig om aandacht te vragen voor Keti Koti. De afgelopen jaren is de bekendheid toegenomen. Dat gaat ook hand in hand met de landelijke gebeurtenissen. Musea en culturele instellingen die de deuren openen, onderzoek vanuit het academisch veld naar de slavernij en aandacht van de media: de laatste jaren is er veel ruimte voor en daar zijn we dankbaar voor. Dus ja, de bekendheid neemt toe. We zijn ook heel blij dat het onderwerp een prominentere rol krijgt in het onderwijs. We staan nog aan het begin, maar er gebeurt wel iets. En uiteindelijk begint wel alles met kennis. Op kennis kun je bouwen.”
“Hopelijk kunnen we volgend jaar herdenken bij een monument”
De vraag is dan ook wat de wensen zijn voor volgend jaar. Refos: “We hopen dat we volgend jaar kunnen herdenken bij een monument. Groningen krijgt twee slavernijmonumenten: voor de trans-Atlantische (West Indische Compagnie) en de Aziatische (Verenigde Oost-Indische Compagnie) slavenhandel. Dat is helemaal prima. Daar ben ik voorstander van. Laatste stand van zaken is dat dit procent eigenlijk weer bij het begin is. Maar we hopen dat we naar een nieuwe start kunnen gaan waarbij we aan onze ambitie kunnen gaan werken.”
“Hopelijk worden we in de toekomst niet geremd door bestuurlijke ambities”
Daarnaast is er nog een wens: “Wij hopen dat we in de toekomst niet geremd zullen worden door bestuurlijke ambities. Maar dat we door een gezamenlijke aanpak een volwaardig programma kunnen draaien. Ik noemde al even de datum van 1 juli. Die is belangrijk. Maar er zijn meer momenten dat je wat kunt doen. Juni is bijvoorbeeld de Keti Koti-maand. Je kunt van alles bedenken waarbij musea de deuren openen, er boekbesprekingen plaatsvinden: dat je echt in gezamenlijkheid iets neer kunt zetten waarbij we werken aan het delen van kennis en het creëren van bewustwording waardoor we nog beter stil kunnen staan bij het herdenken en het vieren van de afschaffing van de slavernij.”
