Groningen staat er economisch gezien goed voor. Het afgelopen jaar kwamen er ruim 5.800 banen bij in tijden waarbij de arbeidsmarkt krap is en het aantal mensen dat afhankelijk is van een uitkeringen afneemt. De mooie cijfers werden tijdens de gemeenteraadsvergadering echter overschaduwd door oud zeer.
Dit tot onvrede van verschillende fracties en de wethouder.
“Onze focus ligt op welvaart”, vertelt raadslid Tim van de Vendel van GroenLinks wanneer het einde van de vergadering nadert. “We zijn ook wel degelijks trots. Tijdens deze vergadering wordt de indruk gewekt dat er links en rechts is, dat er partijen voor en tegen ondernemers zijn. Kunnen we dat niet parkeren?” Daan Swets van Student & Stad: “Ziet GroenLinks niet dat de afstand tussen ondernemers en gemeente groter is geworden vanwege het gevoerde beleid?” Van de Vendel: “Dat je het oneens bent met bepaalde maatregelen, dat snap ik. Maar de manier van beeldvorming waarbij het lijkt alsof bepaalde partijen niks hebben met ondernemers is niet goed. We zijn blij hoe het gaat. We voeren niet een beleid dat tegen ondernemers is.”
Hans de Waard (SP): “Je zou bijna aan de wethouder vragen of het niet een tandje minder kan”
In de raad werden woensdag de gemeenterekeningen besproken. Op het gebied van economie zijn de cijfers positief te noemen. In 2022 waren er in de gemeente 169.914 arbeidsplaatsen. Dit jaar lag het doel op 170.975 werkplekken. Dit werden er 176.534. Hans de Waard van de SP: “Dit zijn hele goede cijfers. Je zou bijna aan de wethouder gaan vragen of het niet een tandje minder kan.” Met name in de energie- en ICT-sector stijgt het aantal banen. In de gezondheidseconomie is het aantal stabiel gebleven. Zorgen zijn er over de banen in de maakindustrie. Ook ligt het aantal toeristische overnachtingen lager dan waar op gehoopt was.”
Daan Swets (Student & Stad): “Regels beperken de vrijheid om te ondernemen”
De fractie van Student & Stad ziet de positieve cijfers, maar maakt zich ook ongerust. Daan Swets: “Regels beperken de vrijheid om te ondernemen. Voorbeelden zijn het EK voetbal, waarbij het kijken naar een wedstrijd redelijk beknot is. Dat geldt ook voor Koningsdag, waarbij ik de situatie in de Poelestraat in herinnering breng. En je kunt ook kijken naar het handhaven op de geluidsnormen. Voor ondernemers komen er steeds meer regels. En daar zijn wij niet blij mee.”
Mariska Sloot (Stadspartij 100% voor Groningen): “Focus ligt teveel op publieke investeringen en te weinig op ondernemersvrijheid”
Mariska Sloot van Stadspartij 100% voor Groningen is het met Swets eens: “De gemeenterekening toont positieve ontwikkelingen. Ondernemers krijgen echter te maken met hogere lasten waardoor de ondernemersvrijheid onder druk staat. De focus van de gemeente ligt teveel op publieke investeringen en te weinig op ondernemersvrijheid.” De Waard: “Maar de gemeente doet toch heel veel voor het bedrijfsleven? Het ondernemen wordt niet onmogelijk gemaakt.” Sloot: “Maar wat heeft dat de ondernemer in pecunia opgeleverd? Het gaat mij om de ondernemers in de breedste zin van het woord. De grote ondernemingen hebben we ook nog. De mix stimuleren is voor ons belangrijk.”
Andrea Poelstra (D66): “De luiken moeten open en we moeten geen dingen doen als reclamebelasting”
D66 vindt ook dat ondernemers de ruimte moeten krijgen. Andrea Poelstra: “De luiken moeten open en ondernemers moeten alle mooie waren kunnen laten zien. We moeten kunnen pronken met de mooie binnenstad die we hebben. Daarom moeten we niet dingen doen als reclamebelasting. Als dochter van een ondernemersechtpaar hoorde ik op jonge leeftijd al dat ondernemers gebaat zijn bij minder regels. Er moet vrijheid kunnen zijn om te ondernemen. Onze oproep zou zijn om iets minder te betuttelen en kijken wat er wel kan.” Jalt de Haan van het CDA: “De invoering van de reclamebelasting vorig jaar heeft geleid tot grote protesten. Het is onbegrijpelijk dat deze coalitie heeft vastgehouden aan dit plan. Het heeft ook veel betekend voor de relatie tussen gemeente en ondernemers.”
Terence van Zoelen (Partij voor de Dieren): “Moeten we meer evenementen hebben?”
De opmerking leidt tot ergernis bij andere partijen. Terence van Zoelen van de Partij voor de Dieren: “Ondertussen rijzen de huren van de panden de pan uit. Wat vindt u daar van?” De Haan: “Hoge huren helpen niet. Maar de reclamebelasting heeft wel degelijk effect. De komende jaren moeten we ook maar afwachten wat de tarieven voor deze belasting gaan doen.” Ietje Jacobs-Setz van de VVD: “Ik wil niet dat Groningen een slaapstadje gaat worden, het moet bruisen. Ondernemers moeten de ruimte krijgen.” Van Zoelen: “Een bruisende stad, meer evenementen. Moet dat meer? We hebben een personeelstekort, waarbij we moeite hebben om alle vacatures te vullen.” Jacobs-Setz: “Wij constateren een verminderde trots op onze ondernemers. Dat ondernemers een soort van melkkoe zijn geworden van de gemeente. Ik hoor verhalen dat ondernemers tot wel 8.000 euro kwijt zijn aan reclamebelasting. Er wordt gedaan alsof elke ondernemer schathemeltje rijk is. Dat is niet waar.”
Wethouder Carine Bloemhoff (PvdA): “Deze beeldvorming is heel vervelend”
Wethouder Carine Bloemhoff van Economie vindt de woorden niet terecht: “Het contact met ondernemers is goed. Ik ben trots dat de gesprekken in goede harmonie verlopen. Het afgelopen half jaar hebben we naar aanleiding van de reclamebelasting intensief contact gehad. De beeldvorming die hier gedaan wordt is vervelend. Ondernemers hebben hier last van. Ik denk dat het verstandig is dat deze partijen bij de ondernemersverenigingen gaan toetsen of zij het wel zo ervaren zoals het gesteld wordt.”
“We maken de stad mooier, dan gaan de huren ook omhoog”
De wethouder gaat ook in op de hoge huren die door de Partij voor de Dieren worden benoemd: “Je hebt het over private rijkdom versus publieke armoede. De huren gaan omhoog waar de vastgoedeigenaren aan verdienen. Deels is dat ook onze eigen schuld. Wij investeren namelijk veel in de binnenstad. We maken de stad mooier. Een logisch gevolg is dat de huren vervolgens omhoog gaan. Is dat slecht? In Groningen maken we de stap van place to buy naar een place to be. Daarmee kijken we naar de toekomst. Retailers hebben hier baat bij. Dit is wat ons betreft de manier die werkt.”
Daan Swets (Student & Stad): “Cafés met Hollandse meezingers doen het goed in Groningen”
Bij de partijen zijn er meer zorgen. Bijvoorbeeld wanneer het gaat om het specifieke aanbod. Daan Swets: “Cafés met Hollandse meezingers en koffiezaken doen het goed in Groningen. Een gemeentelijk ontwikkelbedrijf zou kunnen helpen bij het stimuleren van een breder aanbod. Jazzcafés bijvoorbeeld of cafés die gericht zijn op R&B en hardrock. Daar liggen kansen.” Bloemhoff zegt dat hier kansen liggen maar dat het doel van het ontwikkelbedrijf is om daar in te springen waar de markt faalt.
Jalt de Haan (CDA): “Voor praktisch opgeleiden banen creëren”
Daarnaast valt tijdens het debat op dat de partijen zich in willen zetten op het kunnen ondernemen in wijken en dorpen en de ruimte geven aan kleine retailers. Ook moet er meer aandacht zijn voor de maakberoepen. Van Zoelen: “We moeten digitalisering niet zien als een oplossing. Het is belangrijk dat er ruimte is om dingen te maken.” De Haan: “Al jaren vragen we hier aandacht voor. Het is van belang dat we voor praktisch opgeleiden banen creëren.” Bloemhoff is het daar mee eens. Wel corrigeert ze de partijen: “Praktische werkgelegenheid zit niet alleen in de maakindustrie. Ook in de zorg vind je deze beroepen. Het is belangrijk dat we de discussie niet vernauwen door te zeggen dat maak praktisch is.”
Rico Tjepkema (PvdA): “Hier zit een trotse PvdA’er”
Rico Tjepkema: “Wat we ook niet moeten vergeten is dat de coronacrisis voor ons iets is wat jaren achter ons ligt. Ondernemers zitten er nog midden in. Ze zijn nog steeds bezig om hun schulden af te betalen. Ondertussen hebben ze te maken met stijgende huren en minder klanten. Qua banen doen we het heel goed. Het aantal uitkeringen daalt, er is meer werk, er zijn meer banen en er is meer bestaanszekerheid. Hier zit een hele trotse PvdA’er.”
Ode aan Groningen
Ook de werkzaamheden aan de ringweg hebben hun impact. De oproep is om momenteel niet met de auto naar Groningen te komen. De werkzaamheden worden in september afgerond. Wethouder Bloemhoff vertelt dat in het najaar de campagne ‘Ode aan Groningen’ wordt gestart om Groningen weer op de kaart te zetten. Daarbij hoopt men wel dat het verminderde autoverkeer naar de stad blijvend is. De Partij voor het Noorden maakt zich daar zorgen over: “Als we alle Friezen en Drenten weer naar de stad halen; zij zijn gewend om in de auto te komen.”
En over de reclamebelasting. Daar is het laatste woord nog niet over gesproken. Bij de behandeling van het voorjaarsdebat gaat D66 een motie indienen die oproept om de opbrengsten van de reclamebelasting te laten landen bij de ondernemers.
