Vliegende mierenparty: “Als de omstandigheden ideaal zijn vindt de bruidsvlucht plaats”

Het is je misschien dinsdag wel opgevallen: mieren die massaal uit hun nesten vliegen. Op de redactie van OOG Tv kwamen verschillende waarnemingen binnen. Maar hoe komt het dat het dit jaar zo opvalt? Is het een goed mierenjaar? Een gesprek met stadsecoloog Jan Doevendans.

Hoi Jan! Het massaal uitvliegen van mieren wordt de bruidsvlucht genoemd. Wat is dat precies?
“De bruidsvlucht, waarbij mierennesten openscheuren, vindt elk jaar plaats rond de langste dag van het jaar. Op deze momenten worden er massaal tientallen nieuwe koninginnen en honderden vruchtbare mannetjes geboren. Deze vliegen uit. Tijdens de bruidsvlucht slaat de koningin genoeg sperma op voor de rest van haar leven die ze ontvangt van één of enkele mannetjes die het hoogst vliegen. De taak voor de mannetjes zit er daarna op. Zij zullen sterven. De koningin gaat op zoek naar nieuwe nestplaatsen om een nieuwe kolonie te starten.”

Hoe komt het dat het op deze dinsdag gebeurt?
“Dat heeft te maken met de weersomstandigheden. Je hebt een warme dag nodig. Door middel van de warmte kunnen de mieren opstijgen. Regen kun je niet gebruiken omdat dan de vleugels aan elkaar vast gaan plakken. Dus klaarblijkelijk zit het systeem zo in elkaar dat de omstandigheden vandaag ideaal zijn. En het frappante is dan dat nesten massaal open scheuren waardoor je dus op heel veel plekken vliegende mieren ziet. Alsof het afgesproken werk is. Maar klaarblijkelijk zijn de weersomstandigheden de trigger.”

Vandaag valt het echt op. Kun je daarmee zeggen dat het een beter mierenjaar is in vergelijking met eerdere jaren?
“Ik denk dat je inderdaad kunt spreken van een goed mierenjaar. Er is lang veel regen gevallen. Het is een goed fruitjaar. Mieren zijn gek op suikers. Ze kunnen dus flink aan de bak en ruimen ook veel op. Over het algemeen is bekend dat het niet heel goed gaat met insecten. Kijk bijvoorbeeld ook naar de vlinderpopulatie. Mij valt op dat ik dit jaar meer vlinders zie. Dat is echt een gevolg van de weersomstandigheden. Over mieren wordt vaak niet zo positief gesproken, maar ze doen ontzettend belangrijk en nuttig werk. Het belangrijkste advies is dan ook op de insecten niet op te ruimen. Mieren hebben we echt nodig. En tref je er eentje in je huis aan, zuig ze dan gerust op met de stofzuiger.”

Vanavond wordt er slecht weer verwacht. Is dat ook nog van invloed?
“Nee. De bruidsvlucht vindt overdag plaats. Als het donker wordt dan gaan mieren in dekking. Dus als het vanavond gaat regenen dan zal dat niet voor problemen gaan zorgen.”

Dat we vandaag flink wat tips ontvangen van mensen die dit opvalt; stemt jou dat als stadsecoloog gelukkig?
“Ik vind het eigenlijk wel heel mooi. Dit zijn gebeurtenissen die zich bij jou in de tuin voordoen. Dat het opvalt betekent dus dat er bewustzijn is. Dat is een goed teken. Ik denk dat we als samenleving door beginnen te krijgen dat we het behoorlijk verkloot hebben. Vergelijk het met een ecologische ketting. Door toedoen van de mens zijn daar verschillende schakels tussen uit gevallen. Dat zullen we op moeten lossen. Eerst provisorisch, daarna definitief. En dat begint met het ‘kappen met vliegen’ en het stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen. Deze brandstoffen liggen ook niet voor niks opgeslagen onder de aardkorst. Dat mensen jullie tippen over mieren is voor mij een bevestiging dat mensen het door krijgen. Dat het gezien wordt en dat er gehandeld wordt. En dat is een hele mooie stap.”

Bekijk hieronder een filmpje over de bruidsvlucht: