Het originele dossier van verzetsstrijder Johan Hendrik Afman is donderdag overgedragen aan het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG). Het dossier, samengesteld tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, bevat unieke documenten en het Verzetsherdenkingskruis van Afman, dat hij ontving voor zijn moedige daden tijdens de oorlog.
De stukken werden bewaard door zijn inmiddels overleden dochter, die uitdrukkelijk wenste dat het archief bij een oorlogsmuseum zou worden ondergebracht.
Afman was betrokken bij de verspreiding van illegaal nieuws. Hij zorgde ervoor dat berichten, die via een ambtenaar op het provinciehuis binnenkwamen, werden vermenigvuldigd en verder verspreid. Daarnaast speelde hij een cruciale rol in het verzorgen van bonkaarten voor onderduikers. Deze bonkaarten waren essentieel om onderduikers van voedsel en andere levensmiddelen te voorzien. Ondanks de dreiging van arrestatie, wist Afman via een netwerk aan contacten bonkaarten te blijven ontvangen, zelfs nadat belangrijke spelers in zijn netwerk waren opgepakt.
Een ander aangrijpend aspect van Afman’s werk was de opvang van Joodse baby’s. Zijn huis fungeerde in de jaren 1943 en 1944 als reserveadres voor Joodse kinderen die vanuit het westen naar Groningen werden gebracht. Daarnaast beheerde hij een tarwe-uitdelingspost, die een belangrijke voedselbron vormde voor zieken, ouderen en onderduikers.
Afman werkte grotendeels individueel, buiten grote organisaties om. Hij ontving bonkaarten via diverse kanalen en was betrokken bij het verspreiden van het verzetsblad “Je Maintiendrai.” Ook werkte hij mee aan de heruitgave van “Om Neerlands Toekomst” en speelde een sleutelrol in de voorbereiding van de “Oranjebode” in aanloop naar de bevrijding.
Zijn inzet werd niet zonder gevaar uitgevoerd. In november 1943 werd hij gearresteerd na een verraad door een contact van Simon v.d. Aa, een onderduiker die bij Afman ondergebracht was. Na de oorlog diende Afman een aanklacht in tegen de verrader, wat leidde tot een veroordeling.
Nawoord
Het persoonlijk dossier van Johan Hendrik Afman is door hem zelf samengesteld en na zijn overlijden door zijn dochter Johanna Henderika van der Ven – Afman bewaard.
Het is haar uitdrukkelijke wens om het origineel dossier te bewaren voor het nageslacht en ter beschikking te stellen aan een museum die de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog uitdraagt en in het bijzonder de Groninger geschiedenis, aangezien haar vader een Groninger van oorsprong was en zijn verzetsactiviteiten ook hier grotendeels hebben plaatsgevonden.
Op haar verzoek heeft zij Bert Deelman gevraagd om het dossier te digitaliseren en het daarna over te dragen aan het Oorlogs en Verzet Centrum Groningen (O.V.C.G.) te Groningen.
