Energiebedrijf ExxonMobil heeft de Nederlandse overheid aangeklaagd bij het Internationaal Centrum voor de Beslechting van Investeringsgeschillen (ICSID). De Benelux-tak van de oliereus wil geld zien van Den Haag, omdat het vindt dat het Rijk zich niet aan zijn afspraken heeft gehouden rond de stopzetting van de gaswinning in Groningen.
ExxonMobil maakte de stap naar het ICSID, de onafhankelijke arbitragetak van de Wereldbank, woensdagmiddag bekend via LinkedIn. In 2018 sloot ExxonMobil een akkoord met de Nederlandse overheid om de gaswinning in Groningen uiterlijk in 2030 te beëindigen vanwege aardbevingen en schade aan gebouwen. De Nederlandse regering besloot echter eerder te stoppen, in oktober 2023.
De oliereus voelt zich hierdoor benadeeld en stelt dat de overheid eenzijdig de afspraken heeft veranderd. Het bedrijf wil via het ICSID een schadevergoeding of een schikking bereiken. ExxonMobil vindt dat de maatregelen van de Nederlandse overheid daarna willekeurig en oneerlijk waren. “Het is onze mening dat de vorige regering niet de intentie had om tot een minnelijke schikking te komen. Ze heeft meermaals eenzijdig maatregelen genomen die ExxonMobil als investeerder willekeurig en onevenredig benadeelden. Deze acties hebben ons vertrouwen in het Nederlandse investeringsklimaat geschaad.”
ExxonMobil: ‘Schikking is goed voor Groningers’
Volgens ExxonMobil zou een dergelijke schikking zelfs goed zijn voor alle Nederlanders, ‘inclusief de Groningers’, besluit het bedrijf: “Wij vragen de nieuwe regering om wél in dialoog te gaan om tot een voor beide partijen aanvaardbare oplossing te komen.”
Uit Den Haag stromen de eerste reacties binnen op het besluit van ExxonMobil. “Eerst Groningers in gevaar brengen en daar jarenlang dikke winst mee maken”, laat SP-Kamerlid Sandra Beckerman weten via X. “Nu weigeren te betalen voor schade en een zaak aanspannen wegens gederfde winst. Alles mag stuk voor het grote geld.”
Opnieuw arbitrage vanwege geldgeschil rond Groningen
Met het besluit om de arbitragetak van de Wereldbank naar het conflict tussen de oliereuzen en de overheid te laten kijken, speelt ExxonMobil nu op twee fronten. Samen met concurrent Shell spande het bedrijf eerder dit jaar ook al een abitragezaak aan bij het Nederlands Arbitrage Instituut.
Een paar maanden later vroeg het uitstel van betaling aan voor de kosten die het moet vergoeden voor de schadeafhandeling in het aardbevingsgebied voor het jaar 2022, maar kreeg nul op het rekest van de voorzieningenrechter.
