De vliegbewegingen op Groningen Airport Eelde veroorzaken zestig procent meer geluid dan is beloofd. Dat blijkt uit onderzoek van geluidsexpert Pieter Sijtsma. De resultaten van dit onderzoek werden zondagavond gepresenteerd in het journalistieke onderzoeksprogramma Argos (VPRO).
Het programma besteedde aandacht aan de forse kloof die ontstaan is tussen bewoners rond het vliegveld en beleidsmakers. Jan Wittenberg van de Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde (VOLE) vertelt dat GAE zich in een dichtbevolkt gebied bevindt waarbij, doordat er vaker gevlogen wordt, vrijwel alle bewoners last hebben van de vliegbewegingen. Daarbij gaat het niet over de paar vakantievluchten per week, maar over de vliegtuigjes van de KLM Flight Academy. “Deze propellervliegtuigjes vliegen een circuit. Ze maken rondjes waarbij de piloten oefening krijgen in de handelingen. Soms zitten er wel drie vliegtuigjes in een circuit waardoor er een constant geluid is. Een repeterend karakter. En dat kan dus allemaal.”
Zestig procent meer geluid
Volgens Sijtsma is de toename van het aantal vliegtuigjes goed voor 2 decibel extra geluid. Dit komt neer op een verhoging van zestig procent. Om tot dit resultaat te komen heeft Sijtsma de hand op data weten te leggen. Airport Eelde bestrijdt in het programma de rekenmethode. Andere experts op dit gebied kunnen geen onvolkomenheden ontdekken in de methode die door Sijtsma is gebruikt. Het rapport is vorig jaar geschreven en werd al eerder gedeeld met het ministerie van Infrastructuur. Nu is het voor het eerst openbaar.
Van 44 naar 2 handhavingspunten
Argos concludeert dat er van alles mis is rond het vliegveld. Zo werd er tot 2012 gebruik gemaakt van 44 handhavingspunten. Op deze punten wordt er berekend hoeveel geluid er per jaar geproduceerd wordt door vliegtuigen. Dit getal mag niet boven een bepaalde grenswaarde uitkomen. Dit is ingesteld om bewoners te beschermen. Na 2012 zijn er nog maar twee punten in gebruik die voor en achter de landingsbaan liggen. Dick Simons is hoogleraar vliegtuiggeluid aan de TU Delft: “Dit is onbegrijpelijk. Je hebt het over vliegtuigjes die rondjes vliegen over de dorpen in de omgeving. Je wilt daarom een compleet beeld hebben. Ineens ga je over op nog maar twee punten die in het verlengde van de landingsbaan liggen. Dat moet je niet doen.”
Eelde opereert al tien jaar onder een tijdelijke vergunning
En er is meer aan de hand. Vroeger was het zo geregeld dat het geluid van grote vliegtuigen en kleinere vliegtuigjes apart van elkaar werd gerekend. Dat is nu samengevoegd. Argos stelt dat daardoor, omdat er op Eelde weinig grote vliegtuigen opstijgen en landen, de kleine vliegtuigen gebruik maken van de gebruiksruimte die daardoor overblijft waardoor het aantal vliegbewegingen is gegroeid en nog verder kan groeien. Daarnaast vinden de activiteiten op Eelde plaats in de vorm van een tijdelijke vergunning. In 2012 kregen regionale luchthavens de opdracht om een nieuwe vergunning aan te vragen. Een zogeheten luchthavenbesluit. In dit besluit staan onder andere de grenswaarden voor geluid genoemd die omwonenden moet beschermen tegen teveel geluid. Ondanks dat GAE deze vergunning in 2014 moest hebben, is deze er nog altijd niet, en wordt er al tien jaar lang geopereerd onder een tijdelijke regeling. In de tijdelijke vergunning is opgenomen dat hier geen bezwaar tegen gemaakt kan worden.
Deadline van 1 januari wordt niet gehaald
De Inspectie Leefomgeving en Transport laat in het programma weten dat er in de nieuwe, permanente vergunning van de luchthaven vier extra handhavingspunten bij komen. Deskundigen laten weten dat dit nog steeds te weinig is. Op de nieuwe vergunning moeten omwonenden nog wel even wachten. De Raad van State oordeelde eerder dat er op 1 januari aanstaande een nieuw luchthavenbesluit moet zijn. Zolang er geen besluit ligt, moet de regering een dwangsom van 1.000 euro per dag betalen aan omwonendenvereniging VOLE. Inmiddels is duidelijk dat die deadline niet gehaald zal worden.
