De vorige week aangetreden burgemeester Mirjam van ’t Veld (CDA) is geschrokken van de veiligheidssituatie in de binnenstad. Van ’t Veld vraagt de raad om meer tijd voor het opstellen van een integraal plan waarbij ze wil kunnen putten uit het volledige instrumentarium dat ze in kan zetten.
“Tijdens deze vergadering zijn er diverse zorgen geuit over de veiligheid in onze binnenstad”, vertelt Van ’t Veld aan het einde van de bijeenkomst in de raadszaal. “Het uitgaansgebied wordt daarbij genoemd, maar ook het gebied De Gele Loper. Ik deel deze zorgen volstrekt. Ondanks dat ik vorige week pas ben begonnen, heb ik mij al uitvoerig bij laten praten over de situatie en ben ik zelf ook wezen kijken. Ik sprak bijvoorbeeld met een student die in het gebied van De Gele Loper woont. Van de verhalen die ik gehoord heb, is mij duidelijk dat hier een oplossing voor moet komen.”
Burgemeester Mirjam van ’t Veld: “Ik ben geschrokken van de situatie”
Van ’t Veld: “Er zijn in deze raad partijen die opteren voor meer preventie. Andere partijen zoeken de oplossing in repressie. Ik denk dat beide nodig zijn. Er is een integrale aanpak nodig om de problematiek aan te pakken. In dat kader wil ik daarom ook het volledige instrumentarium tot mijn beschikking houden. De VVD heeft een motie aangekondigd waarin opgeroepen wordt om onderzoek te doen naar het eventueel instellen van een veiligheidsrisicogebied waardoor er de mogelijkheid ontstaat om mensen te kunnen fouilleren. Eigenlijk ben ik heel blij met deze motie. In de tekst wordt namelijk niet opgeroepen om het in te voeren, maar om er onderzoek naar te doen. Als burgemeester kan ik daar iets mee. Daarom vraag ik u om mij de ruimte te geven om samen met het veiligheidsteam hiernaar te kijken. Wat hebben we nodig? Het is belangrijk dat we met elkaar een richting vinden die leidt tot verbetering. Dat is gewenst, want ik ben geschrokken van de situatie die ik heb aangetroffen.”
Femke Folkerts (GroenLinks): “Zorg en veiligheid gaan hand in hand”
In de gemeenteraad wordt op deze Politieke Woensdag gesproken over de begroting voor 2025. Volgende week worden tijdens een raadsvergadering de budgetten vastgesteld, op deze woensdag is er ruimte om standpunten uit te wisselen en om uitgebreid met elkaar in debat te gaan over mogelijke aanpassingen in de begroting. De discussie over de veiligheid in de binnenstad werd behandeld in de commissie Veiligheid en Welzijn. Femke Folkerts van GroenLinks: “Het zijn twee onderwerpen die hand in hand gaan. Mensen die gezond zijn, zijn weerbaar en zijn in staat om goede keuzes te maken. Door stress in de samenleving en armoede is de psychische problematiek groot en wordt er een groter beroep gedaan op de zorg. Hoe kunnen we de shit voorkomen? Hoe kunnen we voorkomen dat mensen afglijden?”
Ietje Jacobs-Setz (VVD): “Ik roep niet op om mensen te gaan fouilleren”
De VVD bevindt zich aan de repressieve kant. Ietje Jacobs-Setz: “Als partij maken wij ons grote zorgen over de onveiligheid in de nacht. Extra geld voor de politie is wat onze partij betreft niet de oplossing. Wat we qua politie neerzetten is al heel veel als we dat vergelijken met andere steden. Daarom lijkt het ons heel goed om onderzoek te doen naar de meerwaarde van een veiligheidsrisicogebied.” Jacobs-Setz drukt zich vervolgens heel duidelijk uit: “Ik roep dus niet op om mensen te gaan fouilleren, maar ik vraag om een onderzoek of dit misschien een goed idee zou kunnen zijn in het van de straat krijgen van steek- en vuurwapens. Daar zou ik een advies over willen hebben.”
Terence van Zoelen (Partij voor de Dieren): “Moet dit Veiligheidsrisicogebied in de Peper- en Poelestraat komen?”
Daar reageert Terence van Zoelen van de Partij voor de Dieren op: “Maar wilt u dit gebied dan in de Peperstraat en Poelestraat?” Jacobs-Setz: “Dat weet ik niet. Ik vraag alleen om een onderzoek. En de resultaten van dat onderzoek zou ik dus af willen wachten.” Mirjam Gietema van D66: “Wij zien ook dat de ernst toeneemt. Dat vraagt om creativiteit. Maar hoe verhoudt zich dit tot de werkdruk van agenten?” Jacobs-Setz: “Dat weet ik niet. Maar als je tussen 23.00 en 01.00 uur zes steek- en vuurwapens van de straat haalt, dan vermoed ik dat je daarmee de werkdruk af laat nemen.”
Etkin Armut (CDA): “Meer cameratoezicht kan de politie helpen”
Jacobs-Setz staat niet alleen. Ook het CDA, PVV, Stadspartij 100% voor Groningen en Partij voor het Noorden sluiten zich aan. Etkin Armut: “We hebben te maken met schietpartijen, dealers, uitgaansgeweld en hele jonge mensen die met wapens op zak door onze stad lopen. Bewoners in deze delen van de stad voelen zich geïntimideerd of nog erger. Het is de realiteit waar we mee te maken hebben.” Maar Armut kijkt ook naar andere zaken. “Als ik meer cameratoezicht benoem, dan raak ik een gevoelige snaar in deze raad. Toch kan het middel de politie helpen. Er zijn namelijk nog veel blinde vlekken in de binnenstad. Daarnaast denken we dat het goed is om het aantal boa’s uit te breiden en om de Wet Bibob uit te breiden naar sectoren die ook gevoelig zijn voor ondermijning.” (De Wet Bibob geeft bijvoorbeeld de gemeente de mogelijkheid om de achtergrond van bedrijven en personen te onderzoeken naar strafbare feiten, red.)
Inzetten horecastewards
En er worden meer mogelijkheden genoemd. Het installeren van meer verlichting bijvoorbeeld, of het inzetten van horecastewards. Dat laatste punt komt uit de koker van D66. Gietema: “Qua veiligheid gaan we bijna door de bodem heen. Wij maken ons zorgen en denken dat het inzetten van horecastewards goed zou kunnen werken.” De VVD twijfelt op dat punt. Jacobs-Setz: “Dus een steward moeten mensen die aan het zwalken zijn, aan het vallen zijn of met een mes rondlopen aanspreken? En wie zijn deze stewards dan? Vanochtend bij een eerdere vergadering pleitte uw partij nog om het ambtenarenapparaat in te krimpen.” Gietema: “Dat zouden jonge mensen kunnen zijn. We zoeken naar een laagdrempelige oplossing.”
Daan Brandenbarg (SP): “Als je denkt dat je de problemen met fouilleren op kunt lossen, dan heb je geen snars verstand van de situatie”
De SP is kritisch. Daan Brandenbarg: “Het invoeren van één simpele maatregel lost niets op. Het ophangen van meer camera’s of het fouilleren van mensen is geen oplossing voor de problemen die we hebben. Als je dat denkt, dan heb je geen snars verstand van de samenleving waar we momenteel in verkeren. Zo werkt het niet. Het heeft allemaal te maken met hoe we de samenleving hebben ingericht en hoe deze in de afgelopen decennia geïndividualiseerd is.”
Peter Rebergen (ChristenUnie): “Veiligheid en leefbaarheid begint in de dorpen en wijken”
Andere partijen zoeken, zoals gezegd, de oplossing aan de preventieve kant. Peter Rebergen van de ChristenUnie: “De veiligheid en leefbaarheid begint in de dorpen en wijken. Juist op die plekken kijken mensen naar elkaar om. Het is belangrijk om oog voor elkaar te hebben. Dat daardoor mensen zich veilig voelen. Ik ben daarom heel blij dat dit college inzet op de aanpak van femicide (vrouwenmoord, red.). Sinds gisteren hebben we een steunpunt waar vrouwen naar toe kunnen. Daarnaast zijn we blij met de inzet die gepleegd wordt op het mentaal welzijn van jongeren.” In dat kader pleiten verschillende partijen voor het stimuleren van ontmoetingsplekken voor jongeren.
Yaneth Menger (Stadspartij 100% voor Groningen): “De stappen mogen hoger”
Yaneth Menger van Stadspartij 100% voor Groningen: “Alles wat je aan de preventieve kant oppakt, dat scheelt aan de achterzijde. Maar de stappen mogen hoger. We hebben een immense taak te vervullen. Als we kijken naar onbegrepen gedrag, dan scoort deze gemeente zeer hoog.” GroenLinks sluit zich daar bij aan. Door in te zetten op preventie en vroegsignalering moet voorkomen worden dat mensen afglijden richting bijvoorbeeld de criminaliteit. De partij erkent dat dit financieel een uitdaging wordt. Andere partijen vullen aan dat de opvang voor zowel vluchtelingen als daklozen daarom goed geregeld moet zijn. Folkerts ziet daarentegen een veiligheidsrisicogebied niet zitten: “Het vraagt om een enorme politiecapaciteit. En wat levert het op? Als je duizend mensen fouilleert en je treft vijf wapens aan? Daarnaast zijn we bang dat dit etnisch profileren in de hand werkt. Het zal meer ten koste gaan van de bewegingsvrijheid van de ene groep dan die van de andere.”
Burgemeester Mirjam van ’t Veld: “Hoe kunnen we dit in de klauwen krijgen?”
De burgemeester laat dus weten nu nog niet te willen kiezen. Er is volgens haar een groot probleem, maar ze vraagt ook om de ruimte om alles op een rijtje te kunnen zetten waarbij alle suggesties welkom zijn. Jacobs-Setz: “Is dan mijn motie overbodig omdat u dit toch al meeneemt in uw uitwerking?” Gietema: “Volgende week stellen we de begroting vast. Wordt dat niet heel lastig?” Van ’t Veld: “Het klinkt onaardig, maar uw motie is overbodig. Ik neem alle suggesties mee. Ik wil breed gaan kijken. Ik wil onderzoeken welk instrumentarium nodig is. Hoe kunnen we dit in de klauwen krijgen? Daar wil ik met u over in gesprek gaan. En inderdaad, dit binnen de begroting houden, dat wordt een uitdaging, maar dat was mij bekend toen ik vorige week begon in deze functie.”
