Meeste gemeenten bouwen nauwelijks of zelfs géén sociale huurwoningen

Gemeenten bouwen veel minder sociale huurwoningen dan de bedoeling is. Dit blijkt uit recent onderzoek van de Woonbond. Toch valt dat in de gemeente Groningen nog mee.

In 85 procent van de gemeenten bestond minder dan 30 procent van alle nieuwbouw uit sociale huurwoningen. Terwijl de nieuwbouw achterblijft, betalen huurders wel forse huurverhogingen die woningcorporaties nodig zeggen te hebben voor nieuwbouw. In de gemeente Groningen bouwden de corporaties vorig jaar 1375 nieuwe woningen. Dat is 23 procent van de totale nieuwbouw.

Een van de opvallende verschillen tussen gemeenten is dat waar al relatief veel sociale huurwoningen in de bestaande voorraad waren, het aandeel sociale huur in de nieuwbouw ook hoger lag. Gemeenten met 30 procent of meer sociale huur, bouwden gemiddeld 24 procent van alle nieuwbouwwoningen in het sociale huursegment. Gemeenten met minder dan 10 procent sociale huurwoningen realiseerden slechts gemiddeld 5 procent van alle nieuwbouw in het sociale huursegment.

Volgens de Woonbond is snelle invoering van de ‘Wet versterking regie op de volkshuisvesting’ noodzakelijk om de achterstand in aantallen sociale huurwoningen in te halen. Hierdoor moeten gemeenten namelijk van alle nieuwbouwwoningen minstens 30 procent sociale huur bouwen. Maar het wetsvoorstel ligt al een jaar in de lades bij minister Mona Keijzer en de coalitiepartijen. Ondertussen worden er continu te weinig sociale huurwoningen gebouwd en groeien de wachtlijsten. In 23 gemeenten blijken de afgelopen 3,5 jaar zelfs helemaal geen nieuwe sociale huurwoningen gebouwd te zijn.

Voor sociale huurders dreigt dit jaar een maximale huurverhoging van 5 procent. Dit percentage is zo hoog omdat nieuwbouw van sociale huurwoningen niet gesubsidieerd wordt en volledig uit huuropbrengsten bekostigd moet worden. Zolang de overheid niet investeert in meer sociale huurwoningen, betalen sociale huurders voor de nodige nieuwbouw via te hoge huurverhogingen. In plaats van subsidie te ontvangen, betalen corporaties ook nog ongeveer een miljard per jaar aan winstbelasting aan de overheid. De Woonbond ziet het liefst dat er minstens veertig procent nieuwbouw wordt gerealiseerd, in plaats van dertig zoals nu in het wetsvoorstel staat.

De Kamer debatteert binnenkort over de jaarlijkse huurverhoging. Het is nog onbekend wanneer de Wet versterking regie op de volkshuisvesting wordt behandeld. De Woonbond roept de Tweede Kamer op om sociale huur betaalbaar te houden én te investeren in volkshuisvesting.