Raad positief over optoppen van panden en inzetten van seniorenmakelaar

Hoe kan de Groningse woningmarkt in beweging worden gezet? Met die vraag is de fractie van de VVD aan de slag gegaan. Het heeft geleid tot het initiatiefvoorstel ‘hoe het kan’ met daarin zo’n veertig voorstellen.

“Ik krijg de kritiek dat veel van de voorstellen die wij presenteren, al gedaan worden”, vertelt VVD-raadslid Rik Heiner aan het eind van de vergadering. “De eerste versie van dit voorstel hebben we afgelopen zomer ingediend. Nadien heeft op een aantal vlakken de realiteit ons ingehaald. Het belangrijkste dat mijn fractie wil, is dat de doorstroom op de woningmarkt verbeterd wordt. Bijvoorbeeld op het gebied van scheefwonen. Mensen gaan na het afstuderen in een sociale huurwoning wonen. Krijgen op een gegeven moment een beter salaris, maar blijven in deze woning zitten. We willen deze mensen niet wegpesten, maar we willen wel dat zij in deze gevallen meer huur gaan betalen.”

Tekort aan woningen
Dat de woningmarkt ter sprake komt, is niet verwonderlijk. In de afgelopen twintig jaar is het aantal inwoners in de gemeente flink gegroeid. Woonden er in 2005 nog 180.000 mensen, tegenwoordig zijn dat er 243.800. De groei kan deels verklaard worden door de herindeling met de gemeenten Ten Boer en Haren. Maar Groningen is ook een populaire en fijne plek om te wonen wat mensen aantrekt. Er is een groot aanbod van flats en vrijstaande huizen tot woningen voor ouderen en studentenkamers waardoor er voor een ieder wat wils is. Maar tegelijkertijd is er een tekort aan woningen, zo’n 10.000. De VVD wil dat iedereen in de gemeente kan wonen, en komt daarom in het voorstel met ideeën die zich op alle vlakken richten.

Seniorenmakelaar
Met name het idee voor een seniorenmakelaar kan op enthousiasme rekenen bij de raad. Deze makelaar kan 55+’ers in sociale huurwoningen advies geven en helpen bij de volgende stap in hun wooncarrière. De belangrijkste taak voor deze makelaar is om 55-plussers op tijd na te laten denken over hun woonsituatie in de toekomst. Laurent Dwarshuis van de ChristenUnie: “Ouderen zoeken naar een passende woning. Graag zouden ze deze woning ook willen vinden in de buurt waar ze nu wonen. Daar hebben een opgave in, ook omdat het aantal ouderen de komende jaren toe zal nemen.” Daan Swets van Student & Stad reageert hierop: “Zouden gemeenten ouderen dan ook voorrang moeten geven als ze een woning zoeken in hun buurt?” Dwarshuis zegt nog nooit van dit idee gehoord te hebben, maar noemt het wel interessant: “In de basis sta ik hier wel voor open. Wel is het belangrijk dat we niet elke doelgroep voorrang gaan geven, omdat dan uiteindelijk niemand meer voorrang heeft.”

Hans de Waard (SP): “Valt er niet veel meer te winnen?”
Ook GroenLinks en SP zijn positief. SP-raadslid Hans de Waard: “Dit voorstel gaat nu alleen over sociale huurwoningen. Ondertussen weten we dat er ook veel ouderen in koopwoningen wonen. Zou er op dat vlak niet veel meer te winnen zijn.” De VVD ziet hier mogelijkheden in. Heiner: “Wat deze makelaar doet is advies geven en hulp bieden. Hoe zet je een woning te koop? Hoe pak je zoiets aan? En uiteindelijk kun je dat ook toepassen op koopwoningen, want elke woning die je niet hoeft te bouwen omdat er doorstroming ontstaat, is mooi meegenomen.”

Optoppen van panden
Om de doorstroming op gang te helpen moet de woningvoorraad toenemen. Waar ook een meerderheid voor is te vinden is het optoppen van panden. Elte Hillekens van GroenLinks: “Dit kun je toepassen op plekken waar het kan.” Leendert van der Laan van de Partij voor het Noorden: “Het woord ‘optoppen’ heeft een bepaalde associatie. Gaat zoiets altijd wel goed? Niet als je het plaatst in de context van de Schildersbuurt. En dat zien we nu ook in de Oranjebuurt, waarbij niet iedereen daar blij van wordt.”

Rozemarijn Gierkink (PvdA): “Optoppen kan in sommige gevallen”
De PvdA is voorzichtig. Rozemarijn Gierkink: “Mijn fractie denkt dat het optoppen alleen in sommige gevallen kan. Bij een compleet flatgebouw zou het mogelijk moeten zijn om er een verdieping bovenop te plaatsen. Maar mijn partij is geen voorstander om willekeurig overal losse kamertjes op panden te plaatsen.” De VVD is het daar mee eens. Volgens Heiner zou het optoppen prima in De Wijert toegepast kunnen worden. Daar staan flats waar een verdieping bovenop kan. Verschillende partijen brengen daarop wel het argument ter berde dat er dan iets moet gebeuren op het gebied van parkeren. Deze plekken kunnen immers niet meegroeien. Naast het optoppen van panden lijkt er ook een meerderheid te zijn om de dorpen met een straat uit te breiden.

Meer ruimte voor de markt
Er is echter ook kritiek op verschillende voorstellen. Zo wil de VVD de markt meer ruimte geven en moet de overheid zich terugtrekken. De Waard van de SP: “Dit voorstel geeft projectontwikkelaars ruim baan. Groningen wordt daardoor een soort speeltuin voor hen. Daar gaan wij niet in mee. We voeren nu al een constante strijd om betaalbare woningen te realiseren op de gronden van projectontwikkelaars.” Daan Swets van Student & Stad: “Wat gebeurt er als je op bouwrijpe gronden tijdelijke woningen van woningcorporaties plaatst?” De Waard: “Corporaties moeten dit dan zelf initiëren. Voor zover ik weet, zijn flexwoningen financieel niet haalbaar. Volgens mij is het veel beter om met je middelen in te zetten op bestaande en blijvende woningen.” Ook Gierkink van de PvdA uit kritiek: “Wij willen niet dat er meer grond verkocht wordt aan ontwikkelaars. We willen zelf de regie kunnen houden. Aan het plaatsen van tijdelijke woningen op bouwrijpe gronden, daar zitten ook veel haken en ogen aan.”

Expatflat
Dat geldt ook voor het realiseren van een expatflat. De VVD ziet dat grote bedrijven werknemers naar de regio halen die hier voor een korte periode wonen en werken. Ze leveren geen bijdrage aan de gemeenschapszin, terwijl ze ondertussen wel woningen bezet houden. Daarom lijkt het de partij goed om deze mensen onder te brengen in een expatflat aan de rand van de stad. Gierkink: “We willen niet voor iedere groep die zich op de markt mengt een aparte flat. We moeten echter wel kijken naar de woonbehoefte.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “We hebben het vaak over segregatie. Dit voorstel draagt bij aan woonsegregatie.” Heiner is echter van mening dat het een goed idee is: “Expats leiden een afgezonderd leven en mengen zich niet met de buurt. Ondertussen houden ze dure woningen bezet.”

Elte Hillekens (GroenLinks): “We willen mensen niet op gaan hokken in huisjes”
GroenLinks is van alle partijen het meest kritisch. Elte Hillekens: “Van de veertig voorstellen zijn er al 29 in uitvoering. Dit voorstel lijkt dan ook meer een statement van de VVD dan een oplossing te bieden. Een aantal voorstellen is nieuw, maar een groot deel ervan kan onze goedkeuring niet krijgen. Het inrichten van een zolder, waardoor er meerdere kamers ontstaan, juichen we niet toe. We willen mensen niet op gaan hokken in huisjes. Ook flexwoningen zien we niet zitten. We bouwen liever goede woningen. Doordat de VVD de macht naar de markt en de bouwers doorschuift, gaan de winsten ook naar hen toe. Het gaat dan niet meer over de behoeften van onze inwoners.”

Aanpassing
Ondanks de kritiek zien alle partijen ook positieve punten in het plan. Wel waarschuwen ze de VVD dat als het voorstel in zijn geheel ingediend wordt, het geen steun zal krijgen. Jim Lo-A-Njoe van D66: “Het voorstel is goed uitgewerkt, en hier is veel werk in gestoken. Het plan is een opsomming van goede ideeën, waarbij we veel dingen al doen. Maar dat neemt niet weg dat het goede ideeën zijn.” Heiner zegt hiermee aan de slag te gaan. Hij is van plan het voorstel aan te passen, zodat het wel de goedkeuring van de meerderheid van de raad krijgt.