
Een armband, speciaal ontwikkeld om seksueel geweld te voorkomen. Seksuologe Charmaine Borg van de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling ervan.
Het werkt vrij simpel: je drukt op een knopje op de armband, waarna een walgelijke geur zich verspreidt. Die geur is zo misselijkmakend dat de seksuele opwinding bij de agressor direct wegzakt. Inmiddels dragen duizenden vrouwen over de hele wereld deze armband om zichzelf te beschermen.
Walging
Het begon met een onderzoek van doctor Charmaine Borg en professor Peter de Jong: “We ontdekten dat vrouwelijke proefpersonen reageren met walging, wanneer ze niet opgewonden zijn en worden geconfronteerd met seksuele prikkels. Dit verandert echter wanneer vrouwen al seksueel opgewonden zijn.” De onderzoekers concludeerden dat wanneer iemand al seksueel opgewonden is, de natuurlijke walgreactie zwakker is.
Vervolgonderzoek
Innovator Roel van der Kamp las het onderzoek en vroeg zich af of dat ook andersom werkt, dus of een walgelijke geur een negatieve invloed kan hebben op seksuele opwinding. Die vraag leidde tot een nieuw onderzoek.
“In dit nieuwe onderzoeksexperiment lieten we proefpersonen een erectie krijgen, waarna bij de ene groep een zeer onsmakelijke geur naar binnen werd gespoten en bij de andere een neutraal ruikend oplosmiddel. We ontdekten dat deze afstotende geur alleen al de erectie vrijwel onmiddellijk stopt, zelfs wanneer deze sterk verdund is.”
Afstand nemen
Samen met Van der Kamp ontwikkelde Borg een speciale Invi-armband, die gewoon wordt gedragen als een normale armband. “Door op een knop op de kleine metalen houder te drukken, komt de onaangename geur vrij, waardoor mensen in de buurt gedwongen worden om afstand te nemen én anderen die verder weg zijn, worden gewaarschuwd dat er iets aan de hand is.”
Tienduizenden
Ondertussen wordt de armband al door tienduizenden vrouwen wereldwijd gedragen. Volgens Borg biedt het Landelijk Centrum Seksueel Geweld in Rotterdam de armbanden op dit moment ook aan aan slachtoffers. Ngo’s in onder andere Burundi en Congo doen hetzelfde. “Uit onderzoek blijkt dat deze vrouwen een grotere kans hebben om opnieuw doelwit te worden. De armband geeft ze een zeker gevoel van vertrouwen en veiligheid dat ze eerder niet hadden.”
Ook effect op niet-seksueel geweld
In de toekomst hopen Borg en Van der Kamp te onderzoeken of de armband ook een positief effect heeft op lichaamshouding, zelfperceptie en assertiviteit – dat zijn factoren die het risico op herhaling van seksueel geweld kunnen verminderen. Hier ligt uiteraard niet het probleem. Het is aan de agressors om hun gedrag te veranderen, maar de armband helpt de vrouwen bij het beschermen van henzelf.
“We krijgen vaak e-mails van vrouwen die zeggen dat de armband ervoor gezorgd heeft dat ze weer zelfvertrouwen hebben, en dat is geweldig”, vertelt Borg. “En we hebben verhalen gehoord waarin de armband ook effectief was bij niet-seksuele gewelddadige aanvallen, wat heel veelbelovend is.”
Kijk voor het hele interview bij de rubriek ‘Wetenschap werkt’ van de Rijksuniversiteit van Groningen.